Skip to main content

Prawidłowa temperatura ciała dziecka oscyluje w granicach od 36,6 do 37,5℃. O gorączce mówimy, gdy temperatura ciała przekracza 38℃. Gorączka u dziecka to reakcja obronna organizmu, zwykle jeden z pierwszych objawów choroby. Nie należy jej bagatelizować. Szczególnie niebezpieczna dla zdrowia, a nawet życia jest wysoka gorączka powyżej 39℃. Co należy robić, gdy występuje u dzieci?

Z czego wynika gorączka u dziecka?

Gorączka u dzieci może mieć różne przyczyny. Najczęściej stanowi ona objaw infekcji: wirusowych albo bakteryjnych. Stąd też występuje podczas przeziębienia, grypy czy anginy. Nie zawsze jednak to infekcje odpowiadają za gorączkę. Powodować mogą ją również szczepienia ochronne, odwodnienie, udar cieplny, reakcja alergiczna, stan zapalny toczący się w organizmie czy choroby autoimmunologiczne. Należy ustalić właściwą przyczynę gorączki, aby wiedzieć, jak postępować. W przypadku dzieci należy rozróżnić gorączkę od przegrzania. Występuje ono w szczególności u niemowląt, które mają jeszcze niedojrzały układ regulacji temperatury ciała. Jeśli zostały zbyt ciepło ubrane, ich temperatura ciała może nadmiernie wzrosnąć.

Stan podgorączkowy u dziecka – co robić?

Na ogół zanim rozwinie się gorączka, najpierw występuje stan podgorączkowy u dziecka, czyli temperatura ciała od 37 do 38. Jeżeli dziecko ma stan podgorączkowy, należy zadbać o jego komfort oraz zapewnić mu odpowiednie warunki do odpoczynku. W tym czasie dziecko powinno spożywać większe ilości płynów oraz lekkostrawne posiłki. Dziecko powinno przebywać w cieple i ograniczyć aktywność fizyczną. W tym czasie może przykładowo oglądać bajki albo czytać książkę. Rodzice muszą regularnie mierzyć temperaturę ciała dzieci, by mieć pewność, że stan podgorączkowy nie przeradza się w gorączkę.

Objawy towarzyszące gorączce u dziecka

Podczas gdy przegrzanie dziecka powoduje zaróżowienie skóry i ciepło rączek oraz nóżek, gorączka może występować również przy bladej skórze i zimnych rączkach oraz nóżkach. Mogą towarzyszyć jej również:

  • ogólne złe samopoczucie,
  • dreszcze,
  • zmęczenie,
  • bóle głowy, mięśni oraz stawów,
  • brak apetytu,
  • wzmożone pragnienie,
  • suchość skóry.

Wysoka gorączka u dziecka przyczynia się do nadmiernej potliwości, powstawania wypieków na twarzy, szklistych oczu i zmiany koloru warg na żywoczerwony.

Co robić w przypadku gorączki u dziecka?

Jeżeli gorączka u dziecka osiąga temperaturę powyżej 38,5℃, powinna być zbijana. Dziecku należy zapewnić spokój i odpoczynek. Rodzice muszą stale obserwować dziecko, dbając o jego odpowiednie nawodnienie, podając letnie płyny w małych ilościach i regularne mierząc temperaturę. Jeżeli występuje gorączka u niemowlaka, dziecko należy częściej przystawiać do piersi.

Jak zbić gorączkę u dziecka?

Leki przeciwgorączkowe, które można stosować u dzieci z gorączką, to te zawierające paracetamol lub ibuprofen. Bezpieczny lek obniżający gorączkę u dzieci i niemowląt to przykładowo paracetamol w postaci roztworu doustnego o stężeniu np. 100mg/ml. Ma formę płynną, a dzięki wysokiemu stężeniu paracetamolu nie wymaga podawania w dużej objętości. Po konsultacji z lekarzem można stosować go nawet od pierwszych dni życia dziecka. Lekarz zaleca odpowiednie dawkowanie leków przeciwgorączkowych – na ogół wynosi ono od 3. do 4. razy na dobę, czyli średnio co 6-8 godzin. W zbijaniu gorączki dodatkowo pomóc mogą chłodne okłady: na głowę i szyję, a u małych dzieci dodatkowo na brzuch i pachwiny. Należy zmieniać je co 15 minut.

Kiedy należy udać się do lekarza?

Chociaż gorączka dziecka stanowi naturalną reakcję obronną organizmu na infekcję, w niektórych przypadkach powinna być alarmująca dla rodziców. Do lekarza bezwzględnie należy udać się z dzieckiem w wieku poniżej 3. miesiąca życia, w przypadku pierwszej gorączki niemowlaka lub tej o nietypowym przebiegu. Niezwłocznej konsultacji lekarskiej wymagają nietypowe objawy towarzyszące gorączce:

  • nadmierna senność dziecka,
  • czerwone wybroczyny na skórze,
  • zaburzenia widzenia,
  • sztywność karku,
  • dolegliwości bólowe głowy i brzucha,
  • częste i obfite wymioty
  • czy szybki i niespokojny oddech.

Jeżeli dziecko straciło przytomność i ma drgawki, należy zadzwonić na pogotowie.

Także w przypadku, gdy gorączka u dziecka utrzymuje się powyżej 3 dni należy udać się na wizytę lekarską.

Czym grozi wysoka gorączka u dziecka?

Wysoka temperatura u dziecka jest szczególnie niebezpieczna u maluchów poniżej 3. miesiąca życia. Z tego powodu  gorączka u niemowlaka powinna być powodem do szybkiego kontaktu z lekarzem. U starszych dzieci najbardziej niebezpieczna jest wysoka gorączka, czyli wzrost temperatury ciała powyżej 39℃. Z kolei gorączka u dziecka, która bezpośrednio zagraża życiu, to ta przekraczająca 40℃. Wymaga natychmiastowej interwencji lekarza. Przy tak wysokiej temperaturze ciała mogą zachodzić uszkodzenia komórek i zaburzenia pracy organizmu. Może dojść do nieodwracalnych uszkodzeń białka w komórkach nerwowych mózgu.