Jakie są właściwości paracetamolu? Jak długo działa paracetamol i czy jego stosowanie jest bezpieczne dla dzieci? Zapraszamy do lektury!
Działanie paracetamolu – słowem wstępu
Paracetamol to jeden z najpopularniejszych i najczęściej stosowanych środków leczniczych na świecie. Mało kto jednak wie, że paracetamol jest wykorzystywany od ponad stu lat; w XIX wieku został zsyntetyzowany i przetestowany klinicznie w USA, a do profesjonalnego leczenia w Wielkiej Brytanii wprowadzono go już w 1956 roku. Dawniej środek ten określało się także inną nazwą – acetaminofen. Biorąc pod uwagę właściwości chemiczne, paracetamol jest pochodną fenacetyny.
Na rynku znajduje się co najmniej kilkadziesiąt preparatów zawierających paracetamol, w tym przystosowane do podawania dzieciom płyny, np. paracetamol w dawce 100mg/ml, który umożliwia podawanie małych objętości płynu w dawkach jednorazowych.
Jak działa paracetamol?
„Paracetamol działanie” to bardzo częste wyszukiwanie wśród osób, które chcą dowiedzieć się więcej o tym leku. Działanie paracetamolu skupia się przede wszystkim na efekcie przeciwbólowym i przeciwgorączkowym a stosowanie zgodnie z zaleceniami jest bezpieczne. To też jest jednym z powodów, dlaczego paracetamol cieszy się zaufaniem pacjentów na całym świecie.
Przeciwgorączkowe działanie paracetamolu jest prawdopodobnie związane z bezpośrednim oddziaływaniem na podwzgórzowy ośrodek termoregulacji powodując rozszerzenie naczyń obwodowych, co skutkuje zwiększonym poceniem, zwiększonym przepływem krwi przez skórę i utratą ciepła.
Działanie przeciwbólowe paracetamolu polega na hamowaniu syntezy prostaglandyn w ośrodkowym układzie nerwowym oraz, w mniejszym stopniu na blokowaniu sygnałów bólowych w obwodowym układzie nerwowym. Powoduje to zmniejszenie wrażliwości receptorów bólowych, dzięki czemu podwyższony zostaje tzw. próg bólu. Sprawia to, że ból jest mniej odczuwalny.
Po podaniu paracetamolu temperatura obniża się na około 6-8 godzin, natomiast działanie przeciwbólowe utrzymuje się przez 4-6 godzin. Reakcja taka powinna nastąpić już po jednorazowym podaniu leku.
Bardzo ważne jest również to, że paracetamol nie wykazuje właściwości przeciwzapalnych (w przeciwieństwie do np. ibuprofenu). Dzieje się tak dlatego, gdyż nie hamuje syntezy prostaglandyn w tkankach obwodowych, będących jednocześnie ważnymi mediatorami zapalenia. Z tego powodu leki z paracetamolem zalecane są osobom, które mają przeciwwskazania do stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Leki na bazie paracetamolu, wskazane są przede wszystkim:
- przy wystąpieniu gorączki, szczególnie ponad 38° Paracetamol może być podawany nie tylko dorosłym, ale i dzieciom, a nawet kobietom w ciąży,
- przy ostrych i przewlekłych dolegliwościach bólowych o słabym lub umiarkowanym nasileniu, jak np. ból zęba, ból gardła, ból głowy, ból miesiączkowy, ból migrenowy i napięciowy, bóle po zabiegach i urazach, ból występujący u dzieci w czasie ząbkowania,
- przy bólu i gorączce występujących równocześnie, np. w przebiegu infekcji wirusowych i bakteryjnych, przeziębienia czy grypy.
Ciekawostką jest też fakt, że paracetamol jest zalecany przez WHO (Światową Organizację Zdrowia) jako jeden z głównych leków przeciwbólowych w przebiegu choroby nowotworowych. Wskazuje to nie tylko na uniwersalność wykorzystania preparatów zawierających paracetamol, ale też ich rolę we współczesnej medycynie oraz skuteczność działania.
Jak długo działa paracetamol?
Pytania takie jak „jak szybko działa paracetamol” czy „paracetamol po jakim czasie działa?” to jedne z najczęstszych, które padają przy okazji omawiania tej substancji. Na szczęście z uwagi na to, że paracetamol został zsyntezowany wiele lat temu, przeprowadzono szczegółowe badania dotyczące jego działania.
Czas działania paracetamolu zależy od tego, które właściwości leku weźmiemy pod uwagę. I tak właściwości przeciwgorączkowe utrzymują się przez około 6–8 godzin, krócej natomiast utrzymuje się działanie przeciwbólowe – około 4–6 godzin.
Co warto wiedzieć o stosowaniu paracetamolu?
Paracetamol uważany jest za jedną z najbezpieczniejszych substancji leczniczych na świecie. Może być podawany nawet kobietom w ciąży i niemowlętom (w takich przypadkach stosowanie powinno być skonsultowane z lekarzem).
Samo bezpieczeństwo jego stosowania zależy również od tego, jak duża dawka zostanie przyjęta. Obecnie przyjęta bezpieczna dawka paracetamolu dla osoby dorosłej wynosi 4 g, przy terapii przewlekłej nie zaleca się natomiast przekraczania dobowej dawki 2,5 g.