Każdy maluch na pewnym etapie musi przejść przez ząbkowanie. Zazwyczaj rozpoczyna się ono około 4. miesiąca i trwa do 2-3. roku życia dziecka. W tym czasie mleczne zęby pojawiają się stopniowo, a towarzyszą temu takie objawy jak gorączka, ból dziąseł, brak apetytu i gorsze samopoczucie. Dowiedz się, czy gorączka u niemowlaka przy ząbkowaniu to normalny objaw, kiedy zgłosić się z dzieckiem do lekarza i jak ulżyć maluchowi w bólu.
Ząbkowanie u dziecka – co musisz wiedzieć?
Ząbkowanie to proces złożony, uzależniony od wielu czynników, w tym genetycznych i środowiskowych1. U większości dzieci rozpoczyna się w 4. miesiącu życia, pierwsze ząbki mogą jednak pojawić się już u dwumiesięcznych niemowląt, czasem zaś trzeba na nie poczekać aż do 6. miesiąca. Zęby zazwyczaj wyrzynają się w ilości 4 co 4 miesiące.
U niektórych dzieci rytm pojawiania się kolejnych zębów może jednak przebiegać inaczej, a jego zaburzenia są czasami pierwszym uchwytnym symptomem ogólnorozwojowych nieprawidłowości1. Przyjmuje się, że przy prawidłowo przebiegającym ząbkowaniu dwuipółletnie dziecko powinno mieć już komplet wszystkich 20 mlecznych zębów.
Typowe dla ząbkowania objawy to brak apetytu, podwyższona temperatura, rozpulchnione i zaczerwienione dziąsła, ślinienie się i wysypka w okolicy ust. Dziecko może wkładać rączki do buzi, staje się płaczliwe (tak sygnalizuje ból i złe samopoczucie), apatyczne lub nadmiernie pobudzone2. Mogą pojawić się też problemy ze strony układu pokarmowego, np. biegunka lub luźne stolce2, zwłaszcza u starszych dzieci, co spowodowane jest przeżywanym przez malucha stresem.
Gorączka przy ząbkowaniu – czy to normalne?
Gorączka podczas ząbkowania to naturalne zjawisko. Objaw ten świadczy o tym, że w organizmie malucha produkowane są substancje o działaniu wpływającym na stan zapalny, a ich obecność podwyższa także temperaturę. O ile gorączkowanie przy ząbkowaniu nie trwa zbyt długo, a temperatura nie przekracza 38 stopni Celsjusza, nie ma powodów do obaw. Wysoka gorączka przy ząbkowaniu (powyżej 38 stopni) może świadczyć o infekcji lub innych problemach zdrowotnych malucha, dlatego zawsze w takim przypadku należy skonsultować się z lekarzem pediatrą.
Gorączka przy ząbkowaniu – ile trwa?
Wielu rodziców zastanawia się, ile może trwać gorączka przy ząbkowaniu. To kwestia indywidualna dla każdego dziecka, jednak nie powinna ona utrzymywać się dłużej niż 3 dni. Zazwyczaj pojawia się dopiero w momencie, gdy ząb przebija się przez dziąsło, ale może zdarzyć się też wcześniej, nawet na samym początku ząbkowania. Jeśli gorączka utrzymuje się powyżej trzech dni, warto zasięgnąć porady lekarza.
Ząbkowanie a gorączka – jak możesz pomóc dziecku?
Na bolesne ząbkowanie pomogą specjalne gryzaczki – można schłodzić je w lodówce przed podaniem dziecku. Rozpulchnione, zasinione dziąsła można przecierać naparem z rumianku lub lipy. Sprawdzi się też sok z czarnego bzu oraz miękka, czysta tetrowa ściereczka nasączona np. rumiankiem, którą dajemy dziecku do gryzienia. Można, podobnie jak gotowe gryzaczki, schłodzić ją najpierw w lodówce. Na gorączkę i dolegliwości bólowe można podawać dziecku paracetamol3. W rekomendowanych dawkach jest to bezpieczny lek, który można stosować u dzieci już od pierwszych miesięcy życia.
Należy bezwzględnie przestrzegać zasad dawkowania: zalecana dobowa dawka paracetamolu dla dzieci to 60 mg na kg masy ciała. Dawkę dobową zwykle dzieli się na 4 porcje (dawki jednorazowe) do podawania co 6 godzin. Dla ułatwienia zadania podania maluchowi odpowiedniej ilości leku warto zastosować Pedicetamol, lek z paracetamolem w postaci roztworu.
Odpowiednią dawkę do podawania co 6 godzin (w mililitrach) wyliczymy według wzoru: masa ciała dziecka w kilogramach pomnożona przez 0,15 i odmierzymy ją specjalnym dozownikiem. Bez konsultacji lekarskiej paracetamol można podawać dziecku do 3 dni4, przy czym stosowanie u dzieci poniżej 3 lat powinno być konsultowane z lekarzem. Jeśli dolegliwości bólowe i gorączką nie miną po 3 dniach, należy zasięgnąć porady lekarza.
Bibliografia:
- Halszka Boguszewska-Gutenbaum, Jadwiga Janicha, Piotr Sobiech, Dorota Olczak-Kowalczyk, Symptomy ogólne i miejscowe związane z wyrzynaniem zębów mlecznych, NOWA STOMATOLOGIA 3/2014.
- Natalia Torlińska-Walkowiak, Agata Rataj-Kulmacz, Wyrzynanie się zębów mlecznych – symptomy towarzyszące czy przypadkowe
współistnienie w czasie?, Pediatr Med Rodz 2013, 9 (3), p. 272–275. - Dorota Olczak-Kowalczyk, Halszka Boguszewska-Gutenbaum, Jadwiga Janicha, Anna Turska-Szybka, Wybrane zagadnienia związane z wyrzynaniem zębów mlecznych, NOWA STOMATOLOGIA 2/2011.