Kiedy dziecko ma gorączkę, wielu rodziców wpada w panikę, zwłaszcza jeśli podwyższona temperatura pojawia się po raz pierwszy. Zmartwieni opiekunowie pragną zapewnić maluszkowi jak najszybszą ulgę, a jednocześnie obawiają się popełniania potencjalnych błędów. Z tego względu większość rodziców ma wiele pytań dotyczących postępowania podczas gorączki dziecka. Odpowiedzi na najczęstsze z nich udzielamy w niniejszym artykule.
Prawidłowe mierzenie temperatury – odróżniaj stan podgorączkowy od gorączki
Podczas gorączki u dziecka bardzo ważne jest prawidłowe, systematyczne mierzenie temperatury. Dzięki temu rodzice mogą lepiej ocenić stan zdrowia maluszka. Znaczenie ma wybór odpowiedniego termometru, stosowanie metody pomiarowej adekwatnej do wieku dziecka i odpowiednia interpretacja wyniku.
- Bardzo ważne, by rozróżniać gorączkę od stanu podgorączkowego. O gorączce mówimy, gdy temperatura ciała przekracza 38°C. Objawy stanu podgorączkowego i gorączki mogą być do siebie bardzo podobne, dlatego ostatecznie to pomiar temperatury rozstrzyga o dalszym postępowaniu.
- W przypadku niemowląt lub kilkulatków najlepiej sprawdzają się termometry bezdotykowe (do mierzenia temperatury na czole), elektroniczne do ucha lub do mierzenia temperatury w odbycie. Gwarantują szybki pomiar i precyzyjny odczyt.
- Zwróć uwagę na to, że każdy termometr ma inny zakres referencyjny temperatur i postępuj zgodnie z instrukcją producenta. Poinformuj lekarza, z jakiego termometru korzystasz.
- Jeśli dziecko ma gorączkę, zaleca się regularne mierzenie temperatury w odstępach co 4-6 godzin. Błędem jest zarówno zbyt częste, jak i zbyt rzadkie mierzenie temperatury.
Gorączka u dziecka a podawanie leków przeciwgorączkowych
W trakcie gorączki u dziecka nadgorliwe postępowanie może być równie niewskazane co bagatelizowanie stanu zdrowia. Ponieważ gorączka to jedynie reakcja obronna organizmu, w pierwszej kolejności należy poznać jej przyczynę. Szczególnie w przypadku małych dzieci wskazana jest pilna konsultacja z lekarzem pierwszego kontaktu. Pediatra odpowiada za diagnostykę i dobranie odpowiedniej metody leczenia, także zapisanie leku przeciwgorączkowego odpowiedniego dla dzieci. Ponadto dobiera dawkę i częstotliwość podawania leku do wieku i masy ciała dziecka.
Podawanie leków przeciwgorączkowych dziecku – o tym pamiętaj!
- Nie podawaj za wcześnie leków przeciwgorączkowych – dążymy do obniżenia temperatury ciała dziecka, tylko jeżeli występuje gorączka (temperatura powyżej 38°C). Stan podgorączkowy u dziecka należy monitorować.
- Nie podawaj leków dziecku bez konsultacji z lekarzem – podawanie jakichkolwiek leków dzieciom poniżej 3. roku życia zawsze wymaga konsultacji lekarskiej.
- Nie podawaj dziecku aspiryny – nie wszystkie leki przeciwgorączkowe są odpowiednie dla dzieci. Do 12. roku życia nie należy podawać m.in. aspiryny i leków z kwasem acetylosalicylowym.
- Nie podawaj ibuprofenu noworodkowi – leki przeciwgorączkowe z ibuprofenem można podawać dzieciom powyżej 3. miesiąca życia.
Czy zbijać gorączkę w nocy?
Temperatura ciała człowieka naturalnie waha się w ciągu doby. Najniższa jest wczesnym rankiem (pomiędzy godziną 3:00 a 6:00 rano), a najwyższa wieczorem (pomiędzy 16:00 a 23:00). Warto wziąć na to poprawkę, jeśli gorączka u dziecka rośnie w nocy. Częstotliwość stosowania leków przeciwgorączkowych określa lekarz. Jeśli kolejna dawka przypada na noc, nie należy jej pomijać. W miarę możliwości rodzice powinni jednak zapewniać dziecku spokojny sen, który wspiera prawidłowe działanie układu odpornościowego. Dlatego niewskazana jest np. kąpiel dziecka w nocy.
Czy budzić dziecko z gorączką?
Kolejny dylemat rodziców stanowi konieczność budzenia dziecka z gorączką. Warto mieć na uwadze, że podczas stanu podgorączkowego i gorączki wskazane są sen i odpoczynek. Należy zapewnić dziecku komfortowe warunki do spania i nie budzić go bez wyraźnej potrzeby. Jeśli natomiast podczas snu dziecka przypada kolejna dawka leku przeciwgorączkowego, trzeba je obudzić, a następnie znów pozwolić mu zasnąć, jeśli będzie senne.
Czy przykrywać dziecko z gorączką?
- Małe dzieci nie mają w pełni ukształtowanego układu termoregulacji organizmu. Z tego względu łatwiej od osób dorosłych mogą doświadczać wychłodzenia lub przegrzania – oba stany są niebezpieczne dla zdrowia. Dowiedz się, czym jest przegrzanie dziecka i kiedy może do niego dojść.
- Dbaj o to, by temperatura w pokoju dziecka nie była wyższa niż 20°C.
- Zaleca się także regularne wietrzenie pomieszczenia przez 2-3 minuty (dziecko nie może przebywać w przeciągu).
- Na noc przykrywaj maluszka, jednak nie używaj dodatkowych kołder ani koców. Pamiętaj, że pocenie się przy gorączce prowadzi do utraty elektrolitów, dlatego wzmożona potliwość nie jest wskazana.
Kąpiel a gorączka u dziecka
Rodzice obserwujący osłabienie pociechy wynikające z gorączki starają się ograniczać aktywność dziecka, by jak najwięcej czasu spędzało w łóżku. Z tego względu mogą pojawiać się u nich wątpliwości na temat tego, czy kąpiel przy gorączce u dziecka jest wskazana. Czy można się kąpać z gorączką? Ze względów higienicznych warto ją rozważyć. Ponadto chłodna kąpiel dziecka z gorączką może stanowić naturalną metodę obniżenia temperatury u malucha.
Nie narażaj dziecka na szok termiczny. Niewskazane są zarówno zimny prysznic na gorączkę, jak i gorąca kąpiel podczas gorączki. Co do zasady woda podczas kąpieli dziecka z gorączką powinna być o 1-2 stopnie chłodniejsza od bieżącej temperatury ciała maluszka. Jeśli maluch nie ma siły na kąpiel przy gorączce, zamiast niej można rozważyć letnie okłady na czoło, kark i pachwiny.
Czego nie jeść podczas gorączki?
W czasie gorączki większość dzieci ma osłabiony apetyt, jednak powinny jeść przynajmniej małe, lekkie posiłki. To cenne źródło energii, która pomaga w powrocie do zdrowia. Nie podawaj dziecku ciężkostrawnych pokarmów, które stanowią jedynie zbędne obciążenie dla przewodu pokarmowego. Podczas gorączki lepiej nie jeść fast foodów, potraw smażonych, z dużą ilością mięsa i wzdymających warzyw. Najlepiej sprawdzą się zupy, chude mięso i warzywa gotowane na parze.
Gorąca herbata podczas gorączki u dziecka
Rodzice często podają dzieciom ciepłe napoje, które działają napotnie. Jednak ze względu na wspomnianą utratę elektrolitów podczas gorączki u dziecka lepiej zrezygnować z gorącej herbaty. Działanie przeciwgorączkowe lepiej pozostawić lekom zapisanym przez pediatrę. Należy natomiast zadbać o prawidłowe nawodnienie dziecka, dlatego podawaj mu letnie płyny w małych porcjach. Mogą to być także elektrolity dla dzieci, ponieważ ze względu na atrakcyjny smak zachęcają do spożycia.
Powrót do aktywności dziecka po gorączce
Kiedy gorączka minie, większość dzieci szybko odzyskuje dobre samopoczucie, chcą biegać i bawić się na dworze. Błędem jest jednak zbyt wczesne pozwalanie dziecku na wychodzenie z domu, gdy nie ma ku temu wyraźnej potrzeby. Zdaniem specjalistów należy odczekać co najmniej dobę, od kiedy temperatura ciała wróciła do normy i nie było konieczne zażywanie leków przeciwgorączkowych. Dbaj o odporność malca po gorączce, ponieważ organizm dziecka może być osłabiony, a przez to bardziej podatny na infekcje. Szczególnie ważne są wypoczynek, unikanie kontaktu z chorymi i ubiór adekwatny do warunków pogodowych.
Czego nie robić, gdy dziecko ma gorączkę? Podsumowanie
Gorączka u dziecka to stan, który wymaga diagnostyki lekarskiej. Podczas wysokiej temperatury podawaj dziecku leki wyłącznie po konsultacji z pediatrą. Ściśle przestrzegaj ich dawkowania i zaleceń dotyczących częstotliwości podawania. Staraj się zapewnić odpowiednie warunki do snu i wypoczynku. Dbaj także o komfort termiczny pociechy, nie doprowadzając do przegrzania ani wychłodzenia organizmu. Podawaj dziecku lekkostrawne posiłki i pamiętaj o regularnym nawadnianiu. W razie braku poprawy stanu zdrowia dziecka zgłoś się do lekarza rodzinnego. Specjalista powie Ci wszystko, co musisz wiedzieć, gdy dziecko ma gorączkę.